Elke keer dat de koers van bitcoin sterk stijgt of daalt, neemt het aantal vragen toe: Is dit hét moment om in te stappen of is het al te laat? Is bitcoin een veilige investering? Is bitcoin echt digitaal goud?
Momenteel zitten we duidelijk in zo’n fase. Deze week daalde bitcoin 17% en het is plotseling het dominante onderwerp in onze mailbox. Dit artikel bevat mijn analyse over bitcoin en dient tevens als antwoord op de verschillende vragen.
Wie absoluut niets kent van bitcoin of crypto, verwijs ik graag eerst naar het artikel: Introductie tot crypto, geschreven in 2021 en nog steeds up-to-date.
Is bitcoin een veilige investering?
Bitcoin is ontstaan/uitgevonden in 2010, kort na de financiële crisis. Sinds het ontstaan, zijn de aandelenmarkten vrijwel continu gestegen. Er zijn uiteraard correcties geweest, denk aan de Europese schuldencrisis in 2011 of de VS-China handelsoorlog in 2018, maar een echte recessie of berenmarkt? Dat is er nog niet geweest sinds bitcoin bestaat.
Bij elke correctie van de aandelenmarkten daalde bitcoin veel harder dan de aandelen. Dalingen variëren tussen -56% en -93% in een aandelencorrectie!
Als bitcoin al crashed tijdens een aandelencorrectie, wat zal het doen als aandelen crashen?
Terug naar de vraag of bitcoin veilig is? Het enige correcte antwoord: Neen. Het is zeer volatiel, verliest 56% tot 93% van haar waarde in correcties en we weten niet hoe het zich zal gedragen in een recessie of berenmarkt van aandelen.
Is bitcoin een goede investering voor de lange termijn of toch eerder speculatie?
Een investering is iets waarvan je na grondige analyse kan vertellen wat het waard is, hoeveel het in waarde kan stijgen, hoe het in waarde kan stijgen en wat je kan kwantificeren. Een belangrijk kenmerk van een goede investering is dat het een bepaalde zekerheid heeft over de onderliggende waarde. Zo kan je van een huis de onderliggende waarde afleiden van de huizenprijzen in de buurt of van de huurinkomsten die het kan genereren.
Wat is de onderliggende waarde van een bitcoin? Is het $10, $100.000 of helemaal niets? De waarde op dit moment is wat men ervoor wil betalen. De waarde op lange termijn? Nobody knows.
Wat we wel weten is dat bitcoin geen dividend, rente of huur betaalt. De enige manier om eraan te verdienen is om het aan een hogere prijs te verkopen. Je speculeert m.a.w. op een prijsstijging. Er moet steeds meer fiatgeld naar bitcoin vloeien om de prijs te doen stijgen. Wie weet zeker dat dat zal gebeuren?
Is Bitcoin digitaal goud?
Bitcoin wordt vaak omschreven als “digitaal goud”, een digitale opslag van waarde die is gebaseerd op het principe van schaarste. De maximum voorraad van 21 miljoen bitcoin is de hoeksteen van het waardeverhaal.
Schaarste is een belangrijke drijfveer van waarde. Hoe zeldzamer iets is, hoe waarschijnlijker het is dat mensen er waarde aan toekennen. Goud heeft bijvoorbeeld lang gediend als een opslag van waarde omdat:
- Er een beperkte voorraad goud is op de wereld
- Het kostelijk en moeilijk is om goud te ontginnen
- De fysieke deelbaarheid beperkt is. Je kunt goud niet eindeloos in kleinere bruikbare stukken snijden zonder het onpraktisch te maken.
Bitcoin is niet gebonden aan deze fysieke beperkingen. Omdat de 21 miljoen bitcoin elk opgedeeld kan worden in 100 miljoen kleinere eenheden (satoshi’s), is de functionele voorraad van Bitcoin zo goed als onbeperkt. Het maximum aantal satoshi is het cijfer 21 gevolgd door 14 nullen, oftewel 21 octiljoen of 2,1 quadrillion! Deze gigantische cijfers ondergraven het principe van schaarste. Hoe langer men het zal gebruiken, hoe zwakker de perceptie van schaarste zal zijn. Goud, daartegenover, ziet haar bruikbaarheid afnemen bij extreme onderverdeling. Een microgram goud zal nooit gebruikt worden.
Daarnaast komen we terug op de beperkte geschiedenis van bitcoin. Goud doet al meer dan 5000 jaar dienst als opslag van waarde. In al die tijd is het waardevast geweest. De Romeinen kochten een mooie toga en sandelen met een ounce goud, onze grootouders kochten er hun trouwkostuum mee en vandaag kan je er ook nog altijd een mooi kostuum op maat mee betalen. Goud heeft al ontelbare recessie doorgemaakt. Goudbezit is al eens illegaal verklaard geweest. De goudprijs werd jarenlang door wetten op een vast prijsniveau bepaald. Ondanks alles, bleef het stijgen in waarde. Bitcoin kan dit misschien ook doen. Maar daar is geen enkele zekerheid over, want het heeft nog zelfs nog niet één recessie doorgemaakt. Eerst zien dat het dat weet te overleven…
Een laatste en misschien belangrijkste argument waarom bitcoin geen digitaal goud is, is dat het niet gekocht wordt door centrale banken. Centrale banken kopen grote hoeveelheden goud en plaatsen deze in hun reserves. Dit doen ze om onderpand, geloofwaardigheid, aan hun valuta geven. Mocht er iets mislopen in de economie of met hun valuta, kunnen ze altijd terugvallen op de waardevastheid van goud. Zolang bitcoin niet gekocht wordt door financiële instituten als onderpand voor iets, zal het geen digitaal goud zijn. Maar zolang bitcoin zo volatiel beweegt zal het ook nooit als onderpand gebruikt worden.
Wat is de relatie tussen bitcoin en aandelen?
Bitcoin handelt in de praktijk eerder als een techaandeel met een hefboom dan als een store of value. Onderstaande grafiek toont het verloop van bitcoin en de TQQQ ETF (Nasdaq x3). Over een periode van zes jaar waren de prestaties gelijk, met tussendoor zeer volatiele sprongen.
Die grote daling was zelfs geen recessie, dat was een correctie in de grote tech bull markt. De echte test? Een bear market in tech-aandelen. Tot die tijd blijft het gissen hoe veilig bitcoin werkelijk is.
Wat is het risico van walvissen voor bitcoin?
Een walvis is iemand die veel bitcoins bezit. Een kleine hoeveelheid mensen (2%-3%) bezit 90% van alle bitcoin.
Er zijn steeds meer mensen die geen toegang meer hebben tot hun bitcoin omdat ze hun sleutels/wachtwoord vergeten zijn of omdat ze overleden zijn. Hierdoor zakt de hoeveelheid beschikbare bitcoin waardoor de concentratie bij deze walvissen vergroot.
Door deze concentratie kunnen zij een grote invloed hebben op bitcoin. Voorstanders argumenteren dan dat het niet in hun belang van de walvissen is om de prijs naar beneden te duwen. Daar geef ik hen gelijk. Maar wat als een walvis verplicht wordt om te verkopen? Stel dat wetgeving het aanhouden van bitcoin verboden maakt? Of dat de Walvis dringend geld nodig heeft en hij zijn bitcoin geforceerd moet liquideren?
Microstrategy, de Moby Dick der bitcoin walvissen
MicroStrategy (Ticker: MSTR) is één van de grootste bitcoin whales. Het bedrijf leent miljarden om bitcoin te kopen. Het bedrijf wordt geleid door CEO Michael Saylor die overal op podcasts komt prediken over bitcoin, bijna zoals een profeet.
Terwijl bitcoinfans Saylor op handen dragen, heeft hij geen zuiver verleden. In 2000 werd hij onderzocht door de SEC voor boekhoudfraude bij MicroStrategy. Hij vermeed een gevangenisstraf door een schikking van $8,3 miljoen te betalen. Na deze zaak kelderde de koers van MicroStrategy met 99,87%! Aangezien Saylor veel aandelen had, zou hij zo tussen de 6 à 10 miljard dollar in waarde verloren zijn. Auwch.
Klinkt dit als een persoon die je wil volgen als het gaat over koopkracht bewaren? Ik dacht het niet.
De strategie van Saylor is geen strategie. Het is puur speculatie. Hij speculeert op een blijvende stijging van bitcoin om dan daarmee later zijn leningen te kunnen afbetalen. Wat als bitcoin plotseling 80% zakt? Dan moet hij verplicht bitcoin verkopen met verlies om zijn leningen te kunnen terugbetalen. Hiermee zou hij nog meer druk op de koers zetten.
Als hij zijn gelijk haalt, is het de mafste publieke speculatie ooit en wordt hij voor altijd een held van de bitcoinvoorstanders. Als bitcoin nog eens 50% of meer zakt, gaat zijn bedrijf failliet en gaat Saylor nog eens meer dan $6 miljard in waarde verliezen.
Het MicroStrategy risico hadden we recent besproken: hier (17 januari 2025).
Tether: de onzekere fundering van de crypto markt
Wie crypto zegt, zegt tether. Tether, afgekort als USDT, is een stablecoin die wordt uitgegeven door het gelijknamig bedrijf. Een stablecoin is een cryptomunt die steeds een stabiele waarde wil hebben. In het geval van tether is het idee dat 1 tether = 1 US dollar.
Zo werkt het: valuta (USD) wordt omgezet naar tether (USDT) om er daarna andere cryptomunten mee te kopen.
Er zijn verschillende stablecoins, maar USDT is veruit de populairste. Er zijn schattingen dat USDT wordt gebruikt voor 20% tot 30% van alle crypto transacties.
Door de centrale rol van USDT in de cryptowereld, is het bedrijf Tether de facto de centrale bank van de cryptowereld. Best ironisch aangezien de hele cryptobeweging ontstaan is vanuit een wens naar minder centralisatie.
Er zijn op vandaag 142 miljard USDT in omloop.
Het bedrijf beweert dat zij $142 miljard dollar in onderpand hebben om de waarde van de USDT te kunnen garanderen. Er is hier één klein probleem: we kunnen het niet verifiëren.
Het bedrijf Tether heeft nog nooit een bewezen audit doorstaan. Is het onderpand er echt? Dat kan. Het kan evengoed een gigantische ponzi zijn. Nobody knows behalve tether zelf.
USDT is een puntrisico binnen de volledige cryptowereld. Als ze legitiem zijn, alles correct doen en effectief het nodige onderpand hebben, dan is er geen probleem. Dan zouden ze er ook alle baat bij hebben om een audit te doorstaan en zouden ze alles aandoen om door meerdere audits te geraken.
Als blijkt dat USDT een ponzi schema is, dan zal dat uitkomen in de eerstvolgende recessie. Bernie Madoff kon ook jarenlang z’n gang gaan, tot er een grote recessie kwam. Het is pas wanneer beleggers hun geld terug vragen of we weten of het een legit bedrijf is of niet.
“Only when the tide goes out do you discover who’s been swimming naked” – Warren Buffett
Als het ooit uitkomt dat het een ponzi is, dan verdwijnt op één moment:
- $154 miljard
- 30% van de liquiditeit van de cryptomarkt
- 100% van het vertrouwen in de cryptomarkt
Het Tether risico hebben we eerder besproken: in dit artikel (8 juli 2024).
Conclusie: moet je bitcoin kopen?
Moeten bitcoin kopen? Absoluut niet.
Mogen? Wij kunnen je niet tegenhouden, maar wees realistisch: “beleg” alleen in bitcoin wat je bereid bent 100% te verliezen.
Bitcoin is geen digitaal goud. Misschien wordt dat het ooit wel, maar die status heeft het nog niet verdiend.
Mocht bitcoin een recessie overleven en geen Ponzi blijken, dan herzie ik graag mijn mening. Eerst zien, dan geloven. Zeker als het over mijn vermogen gaat. Geloof alleen is een slechte strategie.