Het jaar is bijna halverwege en 2022 is voor beleggers tot nog toe geen pretje.
De twee belangrijkste Amerikaanse indexen (S&P500 en Nasdaq) staan op een verlies van 15,32% en 24,05% respectievelijk. Het kasteel dat op drijfzand werd gebouwd, lijkt eindelijk weg te zakken.
Voor de aandachtige lezer van Geldvos (waarvoor dank) mag dit geen verrassing zijn. Begin januari schreven we in het artikel This time it’s different dat het lijkt alsof we alle lessen uit het verleden straal aan het negeren zijn.
Ofwel hadden we geluk, ofwel zijn we geniaal (we hopen het tweede, we denken het eerste), maar de timing van dat artikel kon niet beter zijn geweest. De markt was toen net voorbij zijn piek en begon af te glijden. Tot waar die verder zakt weten we natuurlijk niet.
Waar zitten we in de cyclus?
Laten we de beursgeschiedenis opnieuw als onze gids gebruiken. We zijn psychologisch nog steeds dezelfde mensen als die van de voorbije 300 jaar, dus ons denken en hoe we ernaar handelen is (helaas) nog niet veranderd. Onderstaande grafiek geeft het typische verloop van een marktcyclus en de emoties die hiermee gepaard gaan. Dat was zo tijdens de tulpenmanie in 1637 en is nog steeds zo op vandaag.
Wij denken dat we ons nu tussen ‘Euforie’ en ‘Zelfvoldoening’ bevinden. Of misschien zijn we al net na de ‘zelfvoldoening’.
Hieronder hebben we de fasen van de cyclus getekend op de grafiek van de S&P500. Elke kaars is 1 maand, de blauwe en zwarte lijn zijn voortschrijdende gemiddelden. Deze tonen de gemiddelde slotkoers van de S&P500 van de laatste 20 (blauw) en 50 (zwart) maanden. Dit is een lange termijn grafiek dat teruggaat tot net voor de financiële crisis (2007-2008).
Waarom zijn deze lijnen belangrijk? Omdat ze zich vaak gedragen als een steun. Dat wil zeggen dat de koers er naartoe evolueert om dan opnieuw hoger te gaan (de koers steunt op de gemiddelde lijn). Zo zien we dat vanaf de ‘Hoop’ fase, de koers vier keer heeft gesteund op de zwarte lijn (50-maands gemiddelde) en logischerwijze veel meer heeft gesteund op de blauwe.
Elke keer dat de koers eindigde onder de blauwe lijn, werd daarna de zwarte lijn ook opgezocht. Mocht dit opnieuw gebeuren, betekent dit een verdere daling van 10%. Dit is helemaal geen zekerheid, maar wij gaan hier wel van uit.
Stel dat we verder evolueren naar een recessie en dus een bear market, dan is er nog ruimte om te zakken. Als we in de grafiek terugkijken naar de financiële crisis van 2007-2008, zien we dat de koers sterk onder deze voortschrijdende gemiddelden kan gaan. Dit is natuurlijk een worst case scenario, maar het zou potentieel een verdere daling van 30% tot 50% kunnen betekenen voor de indexen.
Hoe zeker is dit? Onmogelijk in te schatten. Gezien de huidige staat van de economie, politieke relaties en wereldhandel (not so good) achten wij de kans groot genoeg om er nu nog meer rekening mee te houden dan in het begin van het jaar. Voor ons is het neerwaarts risico op dit moment veel groter dan het opwaarts potentieel. Maar hierin worden we (nog) niet gevolgd door de massa.
De massa
De massa wordt soms ook het ‘domme geld’ genoemd omdat er in een massa niet wordt nagedacht. Men volgt het voorbeeld van anderen en probeert om succesvolle methodes te imiteren. In een eerste fase (geloof of sensatie) leidt deze methode tot succes en men krijgt meer zelfvertrouwen. Niet door het verstandig handelen, maar door de goede uitkomst van hun handelen, zelfs al handelen ze totaal onverstandig. Onterecht zelfvertrouwen dus, we kennen allemaal wel zo iemand.
Vroeg of laat loopt dat slecht af.
Uit de cijfers hieronder blijkt dat retail (de kleine belegger) nog steeds blijft bijkopen op de beurs, terwijl die al vier maand aan het dalen is.
De enige maand dat retail massaal geld terugtrok van de beurs was december 2018. En dat was tevens de bodem van de correctie in 2018. Doorgaans is het een goede strategie om het omgekeerde van de massa te doen.
Sentiment
Het sentiment onder beleggers is een belangrijke parameter. Het geeft een inkijk in wat de massa denkt. Maar wat je denkt en wat je doet is niet altijd hetzelfde. Mocht het zo zijn, had ik al lang een beach body. Misschien volgend jaar?
Hetzelfde is ook op de beurs van toepassing. Je kan goede beursresultaten verwachten maar toch weinig aandelen bezitten. Je kan slechte resultaten verwacht en toch veel aandelen bezitten. Dat laatste is die situatie op vandaag en is zichtbaar op de grafiek hieronder.
De blauwe lijn geeft het sentiment aan: welke verwachting hebben ze over toekomstige beursresultaten? Op vandaag is dit 26,9 (zeer laag). Tegelijk is de rode lijn zeer hoog. Deze geeft aan welk percentage van de portefeuilles nog in aandelen zit. Op vandaag is dit 71,2% (zeer hoog). Het was slechts één keer hoger in de laatste 30 jaar. Dat was het jaar 2000 en dat was een crash jaar.
Iedereen is dus pessimistisch, maar zit wel nog voluit in de aandelen. Hoe kan dit? Waarom doen ze dit?
Is dit omdat ze verwachten dat de centrale banken de beurzen gaan ondersteunen? Is dit door het onwrikbare geloof dat de beurzen op lange termijn enkel zouden stijgen? Of is dit omdat we de laatste 13 jaar geen bear market hebben meegemaakt en niemand nog herinnert wat er dan kan gebeuren? Misschien nog andere redenen?
Wij vermoeden dat de lange afwezigheid van een bear market ertoe heeft geleid dat beleggers roekeloos zijn geworden. Toch zeker de jongere generatie beleggers. Iedereen die begon beleggen tijdens de laatste 13 jaar heeft nog nooit een recessie en berenmarkt meegemaakt. Het enige wat ze kennen zijn stijgende markten en ze handelen alsof dat ook de enige mogelijke gang van zaken is. Slogans als “de markt stijgt altijd op de lange termijn”, “time in the market beats timing the market” en “BTFD!” (Buy the fucking dip) zijn schering en inslag.
Elk argument dat hun overtuiging ondersteunt, wordt uitvergroot. Terwijl vaak deze argumenten afkomstig zijn van big banks, brokers of marketeers die zoveel mogelijk op de kap van retail willen verdienen. Elk argument dat hen tegenspreekt, wordt weggewuifd. Zoals dit artikel bijvoorbeeld, waar geen bijbedoelingen achter schuilen.
Een goed belegger zoekt naar argumenten die zijn investerings- case of strategie tegenspreken en probeert die te weerleggen. Het blinde geloof in de eigen aanpak, wat nu meer regel dan uitzondering lijkt, heeft meer weg van een ideologie dan van een beleggingsstrategie.
Zoals altijd zal de markt finaal wel een oordeel vellen. Die heeft altijd gelijk.
Retail favorieten
Een gouden regel: blijf weg van alle aandelen die populair zijn bij retail of die in media vaak naar voor worden geschoven. Als je vroeg genoeg bent, kan je potentieel wel verdienen aan een hype, maar het is een beetje als dansen op de rand van een vulkaan. Je weet nooit wanneer het feestje eindigt.
Hieronder worden twee voorbeelden besproken. Weet dat er op vandaag veel aandelen zijn die in hetzelfde bedje ziek zijn zoals deze twee.
Just Eat Takeway (JET)
Een verlieslatende business in een zeer competitieve sector waar geen enkele klantentrouw is. Want als je pizza te lang onderweg is bij JET dan bestel je gewoon bij Deliveroo of Uber of nog een andere leverancier. Stel je de vraag: Als het bedrijf geen winst kan maken terwijl iedereen thuis in lockdown zit (= grote potentiële markt), wanneer zal het dan wel winst weten te maken?
Een bloemlezing van wat er over dit aandeel werd geschreven op social media de voorbije twee jaar:
Er is veel inkt gevloeid over dit aandeel en banken gaven het hoge koersdoelen.
Hieronder zie je de wekelijkse grafiek (1 kaars = 1 week). Geen al te best plaatje.
De zwarte pijl duidt het kruispunt van het 20-weeks voortschrijdend gemiddelde en het 50-weeks voortschrijdend gemiddelde aan. Dit wordt ook een ‘death cross’ genoemd. Op deze manier kan je vaak al zien wanneer een trend wijzigt van stijgend naar dalend (en omgekeerd, dan heet het een ‘golden cross’). Een basiskennis van technische analyse (trends bepalen) had veel beleggers onnodig financieel leed kunnen besparen.
Ook als we het fundamenteel bekijken, is dit aandeel nog steeds veel te duur.
De ‘forward P/E’ is 100. Dit is de verwachte koers/winst verhouding voor volgend jaar. Dit is gigantisch hoog, zelfs in een bull markt. In een bull markt kan dit aandeel gemakkelijk nog halveren (dan is er nog steeds een hoge P/E van 50).
Stel dat we naar een bear market evolueren, dan mag het bedrijf zich zeker tevreden stellen met een P/E van 10. Dat komt neer op -90% vanaf vandaag. Dat komt neer op een koers van €1,86 per aandeel.
Dan gaan we er nog vanuit dat ze hun groeiverwachting kunnen inlossen. Zal deze markt blijven groeien als alles in het leven duurder wordt? Maaltijden laten leveren is luxe, en dat is het eerste wat we opgeven als het economisch moeilijker wordt.
Daarnaast hebben ze meer schulden dan cash. Door de stijgende rente wordt het moeilijker om hun schulden af te betalen of om hun schuld te herfinancieren. Zowel fundamenteel als technisch is dit aandeel een ramp, maar toch wordt het massaal (bij)gekocht en besproken.
Gaan we naar een bear markt, dan is ons koersdoel voor dit aandeel tussen €0 en €1,86.
Zou de markt toch opnieuw positief worden dan kan dit aandeel nog makkelijk gedeeld 4 (= P/E 20), wat neerkomt op €4,64. Loop er dus in een wijde bocht omheen.
Microsoft (MSFT)
In het artikel Hoe aandelen analyseren gaven we het voorbeeld van Microsoft in het jaar 2000. Net als nu was MSFT toen ook een retail favorietje. Wie op de top kocht moest 16 jaar wachten voor hij of zij break-even stond. Ja, aandelen stijgen meestal op de lange termijn. Maar kan je of wil je 16 jaar wachten en dan nog steeds geen resultaat hebben?
Het moment wanneer je koopt in de marktcyclus en de prijs dat je betaalt voor een aandeel zijn super belangrijk om goed rendement te halen op de lange termijn.
Wat te doen?
Wat kan je hier nu mee doen? De belangrijkste voorzorgen die je kan nemen hebben we beschreven in het artikel crash proof portfolio. Daarin beschrijven we ook hoe we het zelf toepassen.
Daarnaast kan het artikel Wisselkoersrisico ook nuttig zijn om je te helpen met de diversificatie overheen verschillende munten.
Als we één iemand kunnen overtuigen dat er momenteel meer risico dan opportuniteit in de lucht hangt, dan zijn we al tevreden. Beheers uw risico’s en don’t buy the (f*cking) dip. Good luck!
Disclaimer: Wij krijgen geen compensatie om dit te schrijven. Het artikel is een 100% onafhankelijke visie. Auteur heeft een short positie in Microsoft en kan deze op elk moment sluiten of uitbreiden zonder enige verplichte communicatie naar lezers toe.
Geldvos
