Hoe gaat het met de markt?
Bovenstaande vraag wordt vaak gesteld. Het antwoord dat je krijgt is afhankelijk van de persoon die ze beantwoord en hoe hij naar de markt kijkt:
- Iemand die vooral in technologie belegt, gebruikt vaak de Nasdaq index als referentie. De Amerikaanse techbeurs heeft voorlopig een topjaar (+38% op 8 november intraday). Een techbelegger kan dus vrij optimistisch zijn over de markt.

- Wie in een wereldwijde index belegt, heeft ook een mooi resultaat dit jaar. We nemen IWDA als voorbeeld (+11,07% op 8 november intraday). Deze koers verliep iets grilliger met recent nog een sterke daling en stijging. Deze belegger zal misschien al iets voorzichtiger reageren op de vraag hoe het met de markt is.

- Wie vooral in kleine aandelen belegt, heeft voorlopig geen goed jaar achter de rug. We nemen de Russel 2000 index als referentie (-2,32% op 8 november intraday). De small cap belegger zal negatief reageren op de vraag hoe het met de markt is gesteld.

Drie verschillende beleggers, drie verschillende perspectieven, drie verschillende antwoorden.
Daarmee weten we toch al iets, maar veel is het niet. Laten we iets dieper graven.
Marktgewogen vs gelijkgewogen index
De meeste indexen zijn marktgewogen. Dat wil zeggen dat grotere bedrijven meer doorwegen dan kleinere bedrijven. De grootte meet men aan de hand van de marktkapitalisatie (= aantal aandelen x koers). De koersbewegingen van grotere bedrijven zijn dus belangrijker dan koersbewegingen van kleinere bedrijven om de gehele index te doen bewegen.
Bij een gelijkgewogen index weegt elk bedrijf evenveel door, ongeacht hun grootte. De koersbeweging van het kleinste bedrijf telt m.a.w. evenveel mee als de koersbeweging van het grootste bedrijf uit de index.
Stel dat een index slechts vier bedrijven zou omvatten, dan geeft onderstaande tabel hun gewicht weer wanneer ze ingedeeld zijn in een marktgewogen index of een gelijkgewogen index.

Waarom is dit belangrijk?
Het overgrote deel van de financiële wereld kijkt naar de S&P500 index als referentie voor ‘de markt’. Dit is een marktgewogen index. De grootste aandelen hebben dus meer gewicht.
De zeven grootste aandelen uit de index hebben voorlopig een topjaar! Hierdoor doet de index het ook vrij goed. Bekijken we onderstaande grafiek, met data tot 1 juni.

De grootste zeven bedrijven (Meta, Amazon, Apple, Microsoft, Google, Tesla en Nvidia) presteerden een mooie +53%!
Alle andere 493 bedrijven? Die stonden nog op dezelfde plaats als aan het begin van het jaar…
Omdat de grootste aandelen een groter gewicht hebben, staat de S&P500 index toch op een mooie +11% halverwege het jaar. Zo lijkt het alsof de hele markt aan het stijgen is, maar het gaat eigenlijk om de zwaargewichten die de markt omhoogtrekken.
De volgende grafiek toont dit op een andere manier.
- De blauwe lijn is een marktgewogen S&P500 index waarbij grotere bedrijven dus een zwaarder gewicht hebben. Deze staat +15,43% voor het jaar (op 13/11).
- De oranje lijn is een gelijkgewogen S&P500 index waarbij elke bedrijf een even groot gewicht heeft. Deze staat -0,54% voor het jaar (op 13/11).

De grote bedrijven doen het duidelijk beter dan de kleintjes en dat zien we aan de outperformance van de marktgewogen ETF tegenover de gelijkgewogen ETF.
Door de goede prestaties van deze aandelen in een matig tot flauwe markt krijgen deze zeven aandelen de bijnaam ‘the magnificent seven’ of ‘the seven generals’

Wat zegt dat over de huidige situatie?
Gelijkaardige situaties hebben zich nog voorgedaan. Het bekendste voorbeeld was de Nifty Fifty bubbel in het begin van de jaren ‘70 en een zeer recent voorbeeld was eind 2021/begin 2022. We schreven over de Nifty Fifty in dit artikel op 11 januari 2022.
In beide gevallen bleef de markt verder stijgen totdat de grote bedrijven, de generaals van de markt, het lieten afweten om daarna de daling van de markt in te zetten.
Size matters! Until it doesn’t.
Wil je dus weten hoe het gaat met de markt? Dan moet je kijken hoe de generaals presteren.
Onderstaande weekgrafiek combineert de koersen van de zeven generaals: Meta, Amazon, Apple, Microsoft, Google, Tesla en Nvidia.

De grafiek flirt met een all time high en lijkt nieuwe toppen te willen neerzetten.
We kunnen twee duidelijke scenario’s herkennen:
- Breakout naar nieuwe hoogtes
- Dubbele top gevolgd door daling.
Scenario 1: Breakout naar nieuwe hoogtes
Als de grafiek erin slaagt om haar highs te evenaren en daarboven te sluiten dan is het perfect mogelijk dat de bull market van de voorbije 15 jaar hersteld is en we opnieuw een etage hoger gaan.

Komt dit overeen met de evolutie van de economie? Neen.
Is dit logisch gezien de toch vrij stevige waarderingen? Neen.
Is dit logisch gezien de sterk gestegen rentes? Ook niet!
Net omdat het niet logisch is, is het misschien net dit scenario dat zich zal voltrekken.
Het doet me denken aan deze quote van Jesse Livermore.

Wie meer van zijn marktwijsheden wil, verwijs ik graag naar een eerder artikel dat we over hem schreven: Reminiscences Of A Stock Operator
Scenario 2: Dubbele top
De dubbele top is een klassiek veelvoorkomend topvormingspatroon. Als de koers er niet in slaagt om nieuwe highs te maken, of om deze lang vast te houden, dan nemen de kansen toe voor dit patroon.

Daarnaast zien we ook dat er bijna negatieve divergentie is op deze grafiek (hogere prijzen, maar een lagere RSI). Dit is het vroeg technisch waarschuwingssignaal voor mogelijke topvorming. Hiervoor moet de koers wel eerst nog een nieuwe high maken. (Wie zijn kennis over divergenties wil opfrissen, verwijzen we graag naar een momentum bepalen via indicatoren)
Scenario 3: De koers gaat nergens heen!
Als derde scenario kan de koers ook gewoon blijven rond de huidige niveau’s. Het hoeft niet altijd te stijgen of te dalen!
Mocht dit gebeuren dan kunnen we er nu nog geen conclusies over vormen. Ad hoc te bekijken mocht het zover komen.
Conclusie
De markt is op een interessant kruispunt aangekomen. Om te weten waar we naartoe evolueren de komende weken en maanden is het interessant om de leidende aandelen, de zeven generaals of de magnificent seven, in de gaten te houden.
Blijven de generaals stijgen? Dan zullen de soldaten, de kleinere aandelen, waarschijnlijk volgen.
Geven de generaals er de brui aan? Wanneer de leiders vallen, dan vluchten de soldaten eveneens.
Voorlopig houden de generaals de markt nog overeind. To be continued…
P.S. Wie zelf met aangepaste grafieken wil werken: Via Tradingview kan je bovenstaande grafieken eenvoudig maken door de ticker te typen gevolgd door een plusteken (+) en daarna de volgende ticker die je erbij wenst op te tellen. Bvb.

Deze functionaliteit kan je ook gebruiken om verhoudingen te bekijken tussen twee koersen. Zo is onderstaand voorbeeld de koers van de DAX (Duitse referentie) vs. SPY (US-referentie).

Dit is een handige methode om te zien hoe iets presteert ten opzichte van iets anders. Zo kan je marktprestaties vergelijken (bvb. DAX vs. SPY), concurrenten vergelijken (bvb. Boeing vs. Airbus) of grondstoffen vergelijken (bvb. Mais (voor ethanol) vs. olie).
